امام خمینی؛ روحانیت و نظام سیاسی

چنانکه گذشت هدف از نوشته حاضر،  بررسی کنش سیاسی روحانیت در قبال نظام سیاسی است. پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس جمهوری اسلامی ایران، به همسویی و هم‏ نگری ابن بخش از نیروهای اجتماعی با نظام سیاسی، انجامید. در نتیجه، روحانیان در سه سطح وارد فرایند سیاستگزاری شدند: 1) درتصمیم سازی؛ 2)دراجرا؛ 3) در حل بحرانها. نگاهی به کار ویژه‏ های روحانیت، درک این کنشها را آسان‏تر می‏سازد. حال برای بررسی مبانی رفتاری و سمت‏ گیری روحانیت نسبت به نظام سیاسی، بهره‏ گیری از الگوی فرهنگ سیاسی، بهتر راه گشاست. این نکته دور از واقع نیست که در میان روحانیون نیز مانند بسیاری از جوامع کوچک و بزرگ، تسلط یک فرهنگ سیاسی مشخص وجود ندارد و به طور معمول، تألیفی از گونه‏ های مختلف فرهنگ سیاسی به چشم می‏ خورد. بنابر این، از سه گونه کلان فرهنگ سیاسی؛ مشارکت جو، پیرومنش و کوچک اندیش (محدود) می‏توان سخن گفت.